آشنایی با طرح های فرش ماشینی

در بافت فرش های ماشینی از ترکیب شکل ها و طرح های تزیینی استفاده شده است. فرش های ماشینی در ادامه ی فرش دستباف، به وجود آمده و در بافت آن از طرح های مختلف دستباف ایرانی استفاده شده است. و طراحان نقشه های فرش ماشینی با ایجاد خلاقیت ها و نوآوری ها در طرح های آن نقشه های جدید به وجود آورده اند که در دسته ی طرح های اصیل ایرانی قرار می گیرد اما نسبت به آنها بسیار جدیدتر است. از طرح های پیچیده تر و شلوغ تر در بافت این نوع فرش ها استفاده می شود.بیشترین طرح های سنتی به صورت لچک و ترنج طراحی شده اند. اما امروزه استفاده از این نوع الگو به صورت ادوار گذشته نیست که ترنج مرکزی به صورت دایره و لوزی در مرکز قرار بگیرد و لچک آن به صورت گوشواره در اطراف ان... بلکه امروزه طرح ها بیشتر به صورت درهم و فاقد الگوی قدیمی و طرح های شلوغ طراحی شده و بافته می شوند.

 

 

مقاله مرتبط: خرید اینترنتی فرش

مقاله ای دیگر: فروش اینترنتی فرش

انواع طرح های فرش ماشینی در اینجا انواع دسته هایی که فرش ماشینی با تبعیت از آن طراحی می شود ذکر می گردد:

گروه اول: طرح های آثار باستانی و ابنیه اسلامی

این دسته شامل طرح هایی است که برای طراحی آن از نقش ها و اشکال تزیینی بناها و عمارت های قدیمی استفاده شده است.از کاشیکاریهای قدیمی، سقف های معماری های قدیمی اقتباس شده است. طراحان فرش با سلیقه ی خود تغییراتی در طرح ایجاد کرده ولی سعی می کنند این تغییرات شباهتی به طرح اصلی داشته باشند.از جمله معروف ترین فرش هایی که در این دسته قرار می گیرند و الگوهایی که در این بخش از انها استفاده می شود: گنبد مسجد شیخ لطف الله اصفهان، تخت جمشید شیراز، طاق بستان و مسجد جامع اصفهان است.

گروه دوم: طرح های شاه عباسی

فرش های طرح شاه عباسی به این دلیل به این نام معروف شده اند که طرح گل شاه عباسی در آن به کار رفته است.گل های شاه عباسی به همراه بندهای ختایی و گاه طرح های اسلیمی انواع مختلفی از طرح ها را می آفریند. انواع طرح های این گروه عبارت است از:شاه عباسی لچک ترنج، شاه عباسی افشان، شاه عباسی درختی، ....

گروه سوم: طرح های اسلیمی

فرم این طرح بر پایه ی گردش منظم نقوش اسلیمی است. از معروف ترین طرح های آن اسلیمی دهان اژدها است.انواع دیگر آن اسلیمی بندی، اسلیمی افشان، اسلیمی کهکشانی، اسلیمی لچک و ترنج و ...است.این طرح در برخی از فرش ها قالب است. و در دل آن به کار رفته است.بیشتر این طرح در بوم فرش ها در ایجاد ارتباط بین اجزای مختلف فرش به کار می رود.
 

گروه چهارم: طرح های اقتباسی

ایرانیان با مشاهده ی نقوش فرش سایر کشورها از انها ایده گرفته و در کشیدن طرح فرش های خود از انها استفاده می کرده اند. طراحان باهوش ایرانی طرح هایی را طراحی کرده اند که از نقوش فرش کشورهای همسایه الهام گرفته و به خاطر شباهتی که این فرش ها به فرش های سایر کشورها دارد نام ان اقتباسی شده و در این دسته قرار گرفته است.

گروه پنجم : طرح های افشان

در طراحی این فرش ترنج و لچک وجود ندارد. وقتی به این فرش نگاه می کنی، گویی طراح یا هنرمند، جایی که قلم خود را برای طراحی قرار داده است، تا جایی دیگر از فرش قلم خود را از روی کاغذ برنداشته است. در طرح افشان اجزا تشکیل دهنده ی طرح به صورت پراکنده و جدا از هم با فاصله منظم از یکدیگر طراحی می گردند.در این طرح اجزا به صورت پراکنده بوده و از معروف ترین طرح ها: طرح افشان شاخه پیچ، اسلیمی و افشان شاه عباسی و گل فرنگ است.

 

گروه ششم: طرح واگیره ای یا بندی

وقتی جز کوچکی از طرح در متن فرش در جهات طولی و عرضی تکرار می شود به طرح واگیره ای معروف است.

گروه هفتم: طرح بته جقه ای

این طرح در هندوستان بسیار رواج دارد. اندازه ی بته ها در فرش های مختلف متفاوت است. گاه انچنان بزرگ است که کل فرش را در بر می گیرد، گاه بسیار ریز است و در متن فرش تکرار می شود. معروف ترین طرح های بته جقه عبارت است از: بته ترمه، بته افشار، بته قلمکار اصفهان، بته کردستانی و....

گروه هشتم: طرح درختی

در این طرح اشکال درختان و شاخ و برگ درختان عناصر اصلی این طرح هستند. گاهی در میان این شاخ و برگ پرندگان و حیوانات و شکارچی وجود دارد.اگر در این طرح ها شکارچی مشغول شکار باشد، این طرح به طرح درختی شکارگاه مرسوم است.این طرح در کاشان، تبریز، قم و تهران و ...مرسوم است.

گروه نهم: طرح ترکمن

طرح ترکمن به صورت ذهنی بافته می شود، در گروه نقوش هندسی قرار دارد.

گروه دهم: شکارگاه

بنیاد اصلی این طرح ها نمایش صحنه های شکارگاه و شکار است. به نحوی که در آن همیشه یک سوارکار با وسیله ای مخصوص مثل تیرو کمان به دنبال آهو وشکار سایر جانواران میباشد.

 

ادامه ی طرح ها را به همراه عکس در لینک زیر مشاهده کنید.

انواع طرح فرش ماشینی